Işık Öğütçü Orhan Kemal Soruyor Everest Yayınları, 2014, 134 s. |
Işık Öğütçü’nün hazırladığı Orhan Kemal Soruyor, Orhan Kemal’in zamanında üç ana eksende yaptığı röportajların bir derlemesi. “İstanbul Ekspres’in Yerli Filmciler Arasında Büyük Röportajı" başlıklı bölümde, Orhan Kemal’in film sektörünün o dönemdeki emekçileriyle yaptığı söyleşiler bir araya getirilmiş; Atıf Yılmaz, Osman Seden, Ferdi Tayfur, Ruhi Su bu isimlerden bazıları...Yerli filmlerimizin mesela neden İtalyan filmleri seviyesine çıkamadığı, senaryo yetersizliği, vergi muafiyet sisteminin olumsuz etkileri gibi konulara değinmişler, 1952 yılı boyunca çeşitli tarihlerde İstanbul Ekspres’te yayımlanmış bu söyleşilerde. “Çok Çocuklu Aileler Arasında” başlıklı bölümde de Orhan Kemal, adı üstünde, kalabalık aileleri konuşturuyor. Işık Öğütçü’nün de özellikle altını çizdiği gibi, bu söyleşiler, “sosyolojik olarak incelemeye değer.” Yine 1950’li yılların ortasında Akşam’da yayımlanan bu söyleşilerde, güçlükler içinde yaşayan çok çocuklu ailelerin durumları gözler önüne seriliyor. “İtiraflar” başlıklı son bölümde ise, 1961 yılında Büyük Gazete’de yayımlanan söyleşiler yer alıyor. Orhan Kemal, hayat kadınlarına söz verdiği bu söyleşi serisi için şöyle bir “giriş” kaleme almış: “Size bu seride sunmaya çalışacağım maceralar, dünyamıza lekesiz, tertemiz doğmuş, hayat şartlarımızın bozduğu, kara bahtlı insanlarımızdan bazılarının hayat hikâyeleridir. Tertemiz doğduğumuz bu dünya bizi neden, niçin, nasıl bozuyor? Ve gene neden, niçin, nasıl bozuluyoruz? Karşı koymayışımızın sebepleri nelerdir?”
Kitap bu son röportaj serisiyle sona ermiş gibi görünse de, aslında çift taraflı bir kitap elimizdeki... Kitabı tam ters çevirdiğimizde, Orhan Kemal’in ilk kez kitap halinde yayımlanan Uçurum isimli romanıyla karşılaşıyoruz. Uçurum ilk olarak, 25 Ocak 1961’de Büyük Gazete dergisinde tefrika edilmeye başlanmış ve 21 Haziran 1961’e kadar da tam yirmi iki sayı yayımlanmış. Işık Öğütçü, yirmi ikinci tefrikanın sonunda “devamı var” ifadesi yer almasına karşılık, tefrikanın devamına ulaşamadıklarını söylüyor; dergi yayın hayatına son vermiş gibi görünüyor. İşte bu “sonu açık kalan” roman, sonuna bir paragraf eklenerek tamamlanmış ve bizlere öyle sunulmuş.
2014, Orhan Kemal’in doğumunun 100. yılı. Bir başka deyişle, Orhan Kemal adına bu yıl, başka sürprizler de bizi bekliyor olabilir...